Kup książkę

Wyzwolenie przez zmysły

Tybetańskie koncepcje soteriologiczne

ISBN: 83-85220-70-4
Liczba stron: 292
Rok wydania: 1997
Wydania: 2 (2014 - drugie wydanie poprawione i uzupełnione)

Joanna Tokarska-Bakir

(ur. 1958) jest antropolożką kultury i religioznawczynią. Studiowała na Wydziale Polonistyki i Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Pracuje w Instytucie Slawistyki PAN. Kieruje pracownią "Archiwum Etnograficzne" (www.archiwumetnograficzne.edu.pl) zajmującą się etnograficznymi badaniami południowo-wschodniej Polski w zakresie pamięci o Żydach i Holokauście. Interesuje się antropologią historyczną, przede wszystkim problematyką pogromów antyżydowskich, etnografią Zagłady i antropologią piętna. Laureatka nagrody "Res Publiki Nowej" za najlepszy esej roku 2001, Nagrody YIV0 im. Jana Karskiego i Poli Nireńskiej za rok 2007 oraz Nagrody im. ks. Stanisława Musiała (2010). Autorka m.in. książek: Rzeczy mgliste. Eseje i studia (Sejny 2004), Legendy o krwi. Antropologia przesądu (Warszawa 2008), Okrzyki pogromowe. Szkice z antropologii historycznej Polski lat 1939-1946 (Wołowiec 2012). Stypendystka Fundacji Andrew W. Mellona oraz Aleksandra von Humboldta, Davis Center for Historical Studies i Princeton University. Ostatnio uzyskała Marie Curie Fellowship w Institute for Advanced Study w Princeton (2013-2015).

Celem pracy jest polemika z Eliadowską tezą. że praktyka religijna, na której opierają się wyzwolenia przez zmysły („mantra, modlitwa, pielgrzymka”), stanowi „łatwiejszą” drogę do sacrum. O „jakości”, „głębokości" doświadczenia religijnego nie rozstrzyga jego nominalna przynależność klasyfikacyjna, ale jego praktyka. Jak mówią hermeneuci, dopiero egzystencja rozstrzyga o esencji.
Tematem książki jest więc doświadczenie, jakie kryje się za wyzwoleniami przez zmysły. Autorka poszukuje przede wszystkim odpowiedzi na dwa pytania: 1) czym, w fenomenologicznym sensie pytania o znaczenie, są tybetańskie praktyki soteriologiczne, rozważane zarówno od strony człowieka wyzwalanego, podmiotu, jak i od strony wyzwalającego przedmiotu, którym jest rzecz święta; 2) jakie znaczenie w strukturze wyzwoleń przez zmysły mają te zachowania wyzwalanego, w których demonstruje on swoją „nieświadomość" i starannie unika tematyzowania rzeczy, która ma mu przynieść wyzwolenie (zagadnienie tzw. religijności rematycznej).

Drugie wydanie książki, poprawione i uzupełnione, ukazało się nakładem Wydawnictwa Naukowego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w 2014 r.