Przepisywanie historii

Powstanie styczniowe w powieści polskiej w perspektywie pamięci kulturowej

ISBN: 978-83-231-3257-8
Liczba stron: 496
Rok wydania: 2014
Wydania: 1

Paulina Małochleb

doktor nauk humanistycznych, krytyczka literacka. Swoje teksty publikuje m.in. na łamach „Twórczości”, „FA-artu”, „Nowych Książek”, „Odry”. Autorka blogu krytycznoliterackiego krytykanaostro.blogspot.com. Na Uniwersytecie Jagiellońskim prowadzi zajęcia z literatury współczesnej i życia literackiego. Jest sekretarzem Nagrody im. Wisławy Szymborskiej.

Przepisywanie historii. Powstanie styczniowe w powieści polskiej w perspektywie pamięci kulturowej to próba przedstawienia nurtu prozatorskiego poświęconego wydarzeniom 1863 roku obejmująca utwory powstałe na przestrzeni dziesięcioleci, aż do lat osiemdziesiątych XX wieku. Autorka stara się także odpowiedzieć na pytanie o specyfikę polskiej tożsamości narodowej, filary naszej pamięci i wyobrażenie przeszłości. Mit walki zbrojnej oraz ciągła gotowość do insurekcji to najważniejszy aspekt podjętej tu refleksji badawczej. Celem książki jest również ukazanie roli tych wyobrażeń i przyczyn ich trwałości w dobie zaborów, a później PRL-u.
W tym kontekście istotne są narodziny mitu klęski styczniowej w XIX wieku, a także próby przewartościowania, jakim poddawano wyobrażenie powstania w dwudziestoleciu międzywojennym i PRL-u. Te trzy warstwy tworzą całość kulturowego tekstu, wspólnie istnieją w pamięci społecznej.
Przedmiotem analizy stają się powieści wybitne, ale też drugorzędne i popularne, utwory krytyczne wobec polskiej tradycji, jak również teksty serwilistyczne czy reżimowe. Dopiero ich zestawienie pokazuje przemiany naszej pamięci narodowej.